Tìm hiểu về loài Cá trê phi và tập tính sinh sản độc đáo

Tìm hiểu về loài Cá trê phi giúp bạn khám phá một giống cá nước ngọt có giá trị cao trong nuôi trồng thủy sản. Với khả năng sinh trưởng tốt, dễ nuôi và thịt ngon, cá trê phi đang ngày càng được ưa chuộng tại nhiều địa phương ở Việt Nam.

Giới thiệu khái quát về loài cá trê phi

Cá trê phi là một loài cá nước ngọt có nguồn gốc từ châu Phi, được nuôi phổ biến tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đây là loài cá có tốc độ sinh trưởng nhanh, khả năng thích nghi cao và giá trị kinh tế lớn, đặc biệt trong ngành nuôi trồng thủy sản.

Cá trê phi thuộc họ Clariidae, có tên khoa học là Clarias gariepinus. Loài cá này còn được gọi là cá trê trắng, trê lai hoặc cá trê châu Phi. Ở Việt Nam, cá trê phi được đưa vào nuôi từ những năm 1990 và nhanh chóng trở thành đối tượng nuôi phổ biến tại nhiều tỉnh thành, nhất là ở miền Tây Nam Bộ và Đông Nam Bộ.

Điểm nổi bật của cá trê phi là khả năng thích nghi tốt với môi trường sống, dễ nuôi, ít bệnh và cho sản lượng cao. Nhờ những ưu điểm này, cá trê phi không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn được xuất khẩu sang nhiều thị trường nước ngoài.

Tham khảo thêm: Tìm hiểu về loài Cá tai tượng từ hình dáng đến tập tính

Đặc điểm và tập tính của cá trê phi

Cá trê phi có hình dạng thon dài, dẹp ngang và thân trơn không vảy. Lưng cá có màu xám hoặc xám đen, bụng trắng xám. Miệng cá rộng, hàm khỏe và có 4 cặp râu nhạy cảm, giúp cá dễ dàng tìm kiếm thức ăn dưới đáy ao hoặc nơi nước đục. Đầu cá dẹt và tương đối cứng, có khả năng chịu va chạm tốt khi sinh sống trong môi trường chật hẹp.

Một đặc điểm nổi bật khác là cá trê phi có cơ quan hô hấp phụ gọi là “cơ quan mê lộ”, cho phép cá hô hấp không chỉ bằng mang mà còn bằng không khí. Nhờ vậy, loài cá này có thể sống được trong điều kiện oxy thấp, thậm chí ở những nơi ao tù nước đọng hoặc môi trường thiếu khí.

Về tập tính, cá trê phi là loài ăn tạp thiên về động vật, thức ăn ưa thích là giun, côn trùng, phiêu sinh động vật, cá nhỏ và cả thức ăn công nghiệp. Cá có khả năng ăn nhiều và nhanh lớn, đặc biệt là khi được nuôi trong điều kiện quản lý tốt và nguồn thức ăn dồi dào. Bên cạnh đó, cá trê phi có xu hướng hoạt động mạnh vào ban đêm, ban ngày thường ẩn nấp dưới đáy bùn hoặc khu vực rậm rạp để tránh ánh sáng.

Tập tính sinh sống theo bầy đàn cũng là một đặc điểm quan trọng, giúp cá trê phi dễ dàng thích nghi với điều kiện nuôi thâm canh. Khi bị tác động bên ngoài hoặc gặp nguy hiểm, cá sẽ nhanh chóng tản ra và ẩn nấp, thể hiện khả năng phòng vệ tốt.

Môi trường sống và khả năng sinh sản của cá trê phi

Cá trê phi có môi trường sống chủ yếu là vùng nước ngọt như ao, hồ, mương, ruộng hoặc các hệ thống sông ngòi có nước chảy nhẹ. Tuy nhiên, loài cá này có sức chịu đựng rất cao với điều kiện khắc nghiệt, có thể sinh tồn trong môi trường ô nhiễm nhẹ, nước có độ pH thấp hoặc nhiệt độ thay đổi đột ngột.

Nhiệt độ thích hợp cho cá trê phi sinh trưởng tốt nằm trong khoảng từ 25 đến 32 độ C. Tuy nhiên, cá vẫn có thể sống ở mức nhiệt thấp hơn hoặc cao hơn trong thời gian ngắn. Nhờ đặc điểm này, cá trê phi có thể được nuôi quanh năm ở nhiều vùng miền khác nhau tại Việt Nam.

Khả năng sinh sản của cá trê phi khá mạnh, thường đạt độ thành thục sinh dục sau 6 – 8 tháng nuôi. Cá cái có thể đẻ nhiều lần trong năm, mỗi lần từ 20.000 đến 100.000 trứng tùy kích thước và điều kiện sinh sản. Trong tự nhiên, cá trê phi đẻ trứng vào mùa mưa, khi nhiệt độ nước và độ ẩm môi trường thích hợp. Trứng sau khi thụ tinh sẽ nở thành cá bột sau khoảng 24 – 36 giờ.

Trong điều kiện nuôi nhân tạo, người nuôi có thể chủ động kích thích sinh sản cho cá bằng cách tiêm hormone sinh dục. Phương pháp này giúp kiểm soát tốt thời gian sinh sản, nâng cao tỷ lệ nở và chất lượng cá giống. Khi cá bột nở, cần được chăm sóc cẩn thận với chế độ dinh dưỡng phù hợp để đảm bảo tỷ lệ sống và phát triển khỏe mạnh.

Môi trường sống lý tưởng cho cá trê phi là những ao nuôi có diện tích từ 500 đến 2000m², đáy bùn pha đất sét, mực nước trung bình từ 1,2 đến 1,5 mét. Ao cần được xử lý kỹ trước khi thả nuôi để hạn chế mầm bệnh. Ngoài ra, cần bố trí hệ thống cấp thoát nước linh hoạt, đảm bảo nguồn nước luôn được lưu thông, tránh ô nhiễm làm ảnh hưởng đến sự phát triển của cá.

Cá trê phi có thể đạt trọng lượng từ 1 đến 2 kg sau 4 – 6 tháng nuôi nếu được chăm sóc đúng kỹ thuật. Với ưu điểm phát triển nhanh, ít tốn thức ăn và tỷ lệ hao hụt thấp, cá trê phi được đánh giá là đối tượng nuôi tiềm năng trong ngành thủy sản hiện nay.

Tham khảo thêm: Tìm hiểu về loài Cá ó và đặc điểm sống dưới đáy biển sâu

Qua việc tìm hiểu về loài Cá trê phi, ta thấy rõ tiềm năng phát triển trong ngành thủy sản. Với đặc tính dễ thích nghi và giá trị kinh tế cao, cá trê phi xứng đáng là một trong những loài cá chủ lực tại các vùng nuôi trồng hiện nay.